มีพนักงานบริษัทคนหนึ่งถามมาว่า บริษัทเคยให้สวัสดิการเงินค่านํ้ามันรถพนักงานระดับผู้จัดการขึ้นไปคนละ 5,000 บาทต่อเดือน ทุกเดือนให้เท่ากัน โดยไม่ต้องมีใบเสร็จมาแสดง ต่อมาบริษัทได้ออกประกาศยกเลิก โดยที่ผู้จัดการที่เกี่ยวข้องไม่ได้คัดค้านหรือโต้แย้งแต่อย่างใด ต่อมาบริษัทได้เลิกจ้างผู้จัดการคนหนึ่ง ผู้จัดการคนนี้สามารถฟ้องศาลเรียกค่าชดเชยและเงินอื่นๆ รวมถึงในส่วนของเงินค่านํ้ามันแบบนี้ได้หรือไม่ อย่างไร?
ก่อนอื่นต้องวินิจฉัยก่อนว่า เงินค่านํ้ามันรถที่บริษัทจ่ายให้ผู้จัดการนั้น เป็นค่าจ้างหรือไม่ใช่ค่าจ้าง โดยข้อเท็จจริงปรากฎว่า บริษัทจ่ายค่าน้ำมันเป็นแบบเหมาทุกเดือนเท่ากัน เดือนละ 5,000 บาท โดยไม่ต้องตรวจสอบการใช้จริง และไม่ต้องมีใบเสร็จการเติมนํ้ามันมาแสดงประกอบการเบิก ดังนั้นเงินค่านํ้ามันรถเป็น “ค่าจ้าง” ตามกฎหมายคุ้มครองแรงงาน ไม่ใช่ “สวัสดิการ”
การจ่ายเงินค่านํ้ามันรถที่บริษัทมีประกาศจ่ายให้ผู้จัดการ ถือว่าเป็น “สภาพการจ้าง” หากบริษัทจะยกเลิกไม่จ่ายอีกต่อไป บริษัทจะต้องปฏิบัติตามกฎหมายแรงงานสัมพันธ์ คือ บริษัทต้องยื่นข้อเรียกร้องขอเปลี่ยนสภาพการจ้างต่อลูกจ้าง หรือต้องให้ลูกจ้างยินยอม
การที่บริษัททำเป็นประกาศบริษัท แม้ลูกจ้าง (ผู้จัดการที่เคยได้ค่านํ้ามันรถ) จะไม่โต้แย้ง ก็เป็นการเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้างที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย ดังนั้นเงินค่านํ้ามันรถที่เคยได้เป็นค่าจ้าง สามารถใช้เป็นฐานในการเรียกเงินค่าชดเชย หรือเงินอื่นๆ ที่คำนวณจากค่าจ้างได้ครับ
ทั้งนี้มีคำพิพากษาฎีกาที่ในเรื่องนี้ที่ระบุว่า
การที่บริษัทประกาศให้ค่านํ้ามันรถยนต์สำหรับผู้บริหาร ต่อมาได้ประกาศลดค่านํ้ามันรถยนต์ และต่อมาได้มีประกาศยกเลิกค่านํ้ามันรถยนต์ดังกล่าว แม้ลูกจ้างจะมิได้คัดค้าน แต่ก็มิได้ตกลงยินยอมให้บริษัทลดหรือยกเลิกการจ่ายค่านํ้ามันรถยนต์สำหรับผู้บริหารดังกล่าว ถือว่าประกาศของบริษัททั้งสองฉบับดังกล่าวขัดแย้งกับประกาศฉบับเดิม และไม่เป็นคุณแก่ลูกจ้างยิ่งกว่า ย่อมไม่มีผลใช้บังคับ บริษัทจึงต้องมีหน้าที่ต้องจ่ายค่านํ้ามันรถยนต์สำหรับผู้บริหารตามจำนวนประกาศเดิม (คำพิพากษาฎีกาที่ 875 / 2544)
