ทนายขอตอบดังนี้นะครับ
หลักวิชาชีพนักกฎหมาย (legal ethics) ในประเทศที่ใช้กฎหมายระบบคอมมอนลอว์ ได้แก่ ประเทศอังกฤษ ประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศต่างๆที่เคยอยู่ในเครือจักรภพอังกฤษ ประเทศเหล่านี้ใช้ระบบกฎหมายของอังกฤษ คือ ระบบกฎหมายคอมมอนลอว์
ลักษณะเฉพาะของระบบกฎหมายคอมมอนลอว์ คือ
• คำพิพากษาเป็นบ่อเกิดของกฎหมาย ศาลต้องผูกพันพิพากษาคดีตามแนวคำพิพากษาที่ได้มีมาแต่เดิม ตามหลัก “ข้อเท็จจริงอย่างเดียวกัน ย่อมต้องได้รับการปฏิบัติอย่างเดียวกัน”
• คำพิพากษาของศาลมีความสำคัญมากกว่ากฎหมายลายลักษณ์อักษร กฎหมายลายลักษณ์อักษรเป็นเพียงข้อยกเว้นของกฎหมายคอมมอนลอว์ ในกรณีที่ไม่มีคำพิพากษามาปรับใช้กับข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้น
• การศึกษากฎหมายต้องเริ่มจากการศึกษาคำพิพากษาของศาลที่มีมาแต่เดิมเป็นหลัก
• วิธีการบัญญัติกฎหมายต้องเขียนให้แน่นอนชัดเจนและละเอียด มีลักษณะคล้ายสัญญามากกว่าที่จะเป็นตัวบทกฎหมาย ทั้งนี้เพื่อผูกมัดให้ผู้ตีความได้ใช้กฎหมายตามที่ฝ่ายนิติบัญญัติต้องการ
• มีต้นแบบมาจากประเทศอังกฤษ
• ระบบกฎหมายคอมมอนลอว์ (Common Law) นี้ บางตำราเรียกว่า ระบบกฎหมายจารีตประเพณี
• ในปัจจุบันกฎหมายคอมมอนลอว์ไม่สอดคล้องกับการขยายตัวของทุนนิยมในปัจจุบัน ศาลอังกฤษได้ยอมรับกฎหมายลายลักษณ์อักษรในฐานะที่เป็นกฎหมายที่ใช้อุดช่องว่างของหลักคอมมอนลอว์
• กระบวนพิจารณาคดีในกลุ่มประเทศคอมมอนลอว์มีลักษณะเด่นหลายประการ ได้แก่ (1) การใช้เอกสารช่วงก่อนเข้าสู่กระบวนพิจารณาและใช้การสืบพยานด้วยวาจาเต็มรูปแบบในขั้นพิจารณาคดี (2) การใช้วิธีพิจารณาด้วยวาจาและโดยเปิดเผย (3) การให้อำนาจแก่คู่ความและทนายในการสืบหาข้อเท็จจริง (4) การใช้เทคนิคการถามซักและการถามค้าน ดังนั้นดุลพินิจของคณะลูกขุน และผู้พิพากษาจะต้องมีคุณธรรมและจริยธรรมสูงมาก
ข้อดี
- เราสามารถมั่นใจได้ว่าคดีของเราสามารถเป็นไปในทางใดโดยเปรียบเทียบจากคำพิพากษาที่มีรูปคดีในเรื่องเดียวกันหรือใกล้เคียงกัน
- ในประเทศที่ประชาชนที่ได้รับการศึกษาอย่างเท่าเทียม ช่องว่างระหว่างคนในสังคมมีน้อย ระบบ Common Law มีความเหมาะสมกับกลุ่มประเทศเหล่านี้ เพราะทำให้เกิดความเสมอภาค ไม่ล่าช้า เนื่องจากประชาชนรู้และเข้าใจกฎหมาย
ข้อเสีย
- ในกรณีคดีของเราไม่เคยมีคำพิพากษามาก่อน เราจะไม่สามารถรู้ได้ว่าผู้พิพากษาจะนำหลักการใดมาใช้กับกรณีของเรา
- การไม่มีบทบัญญัติที่เป็นลายลักษณ์อักษรที่บัญญัติไว้ชัดเจน อาจทำให้เกิดปัญหาการเอาเปรียบ และคนในสังคมอาจไม่ได้รับความเป็นธรรม
อย่างไรก็ตามเนื่องจากเวบไซดนี้ เน้นการให้คำปรึกษาทางคดีเท่านั้น ช่วยเหลือผู้ประสบปัญหาทางคดีเป็นสำคัญ จึงต้องขอแจ้งว่า ถ้ามีคำถามประเภทนี้อีก ขอไม่รับตอบคำถามที่ไม่ใช่ข้อกฎหมายนะครับ